PILIHAN RAYA

SURUHANJAYA PILIHAN RAYA

- Ditubuhkan untuk memelihara , menyelia dan mengekalkan proses demokrasi negara melalui pilihan raya yg adil dan saksama
- Ia bebas drpd kawalan politik
- Anggota SPR – pengerusi , timbalan dan 5 anggota
- Anggota dilantik oleh YDA atas nasihat PM setelah berunding dengan MRR
- Syarat – umur tak lebih 65 / 66 sekarang , tak muflis , tak pegang jawatan bergaji , bukan ahli parlimen
- Ahli boleh letakkan jawatan pd bila-bila masa ( tulis surat kepada YDA
- Ahli SPR boleh dipecat oleh YDA melalui penubuhan tribunal
- Kes khas pemecatan biasa – bankrap , bekerja yg mendapat gaji / menjadi ahli parlimen
- Saraan – kumpulan wang yang disatukan
-
- tugas
i. menjalankan pilihan raya – menentukan tarikh bagi DR dan DUN
ii. mendaftarkan pemilih baru
iii. menyemak daftar pemilih
iv. mendaftar dan memastikan calon yg bertanding memenuhi syarat yg ditetapkan
v. melantik pegawai untuk menjalankan pilihanraya
vi. mengurus pengundian melalui pos
vii. menyampaikan keputusan pilihan raya kepada YDA/Raja
viii. mewartakan keputusan
ix. menerima rayuan tentang perjalanan sesuatu pilihanraya
x. memastikan setiap calon yg bertanding menyerahkan akaun perbelanjaan kempennya dalam masa 31 hari selepas keputusan pilihan raya diwartakan
xi. mengkaji hak persempadanan kawasan pr sekali dalam 8-10 tahun

- tujuan mengadakan pr – menentukan pemindahan kuasa kerajaan tanpa kekerasan dan pertumpahan darah / satu ciri penting dalam sistem demokrasi

isu – pr umum dan kecil

pr umum
- melibatkan semua kawasan parlimen dan DUN seluruh negara
- diadakan setelah parlimen / DUN cukup tempoh lima tahun atau pembubaran parlimen oleh YDA / raja

pr kecil
- melibatkan kawasan parlimen dan DUN
- apabila – ahli hilang kelayakan/ meletakkan jawatan / meninggal dunia
- kalau kosong dalam dua tahun terakir drpd tempoh lima tahun pr – pr tak akan dilaksanakan dalam satu kawa parlimen – biasanya ada 3 kawasan DUN

kelayakan pemilih
- mencapai umur 21 tahun pada tarikh kelayakan
- bermastautin dalam sesuatu kaw pr
- mendaftarkan diri menjadi pemilih

hilang kelayakan
- tak sempurna akal pada tarikh pr
- menjalani hukuman penjara
- telah dikenakan hukuman mati / penjara lebih 12 bulan

pengundi pos
- pegawai SPR yg bertugas pada hari pengundian
- anggota polis
- anggota tentera yg sedang bertugas
- anggota perkhidmatan awam yg bertugas di luar negeri semasa pr diadakan
- pelajar Malaysia yg sedang belajar di luar negara semasa pr diadakan

kelayakan calon bertanding
- warganegara Malaysia
- berumur 21 tahun atau lebih
- tak bankrap
- sempurna akal
- tak pernah dipenjarakan lebih 1 tahun
- selepas 5 tahun tamat hukuman penjara ( kalau diampuni boleh bertanding )
- tak pernah didenda RM 2000 ke atas ( kalau diampuni boleh bertanding )
- tidak memegang jawatan berpendapatan tetap dalam perkhidmatan awam
- bermastautin di negeri yg berkenaan jika bertanding untuk kerus kawasan DUN

catatan ( PR 2004 )
- belanja untuk parlimen – tak melebihi RM 200 000 , DUN – RM 100 000
- wang pertaruhan parlimen ( RM 10 000 ) DUN ( RM 5000 )
- calon yg kalah akan hilang wang pertaruhan jika bilangan undi yg diperolehinya kurang drpd 1/8 daripada jumlah yg diperolehi oleh calon yg menang dalam kawasan tersebut.
- Petisyen pr hanya boleh dikemukakan setelah keputusan pr diwartakan / didengar di mahkamah tinggi/ keputusan muktamat )
- Seseorang calon boleh menarik diri dalam masa 3 hari pertama selepas penamaan calon
- Kalau tiada calon lain bertanding di kawasan itu , penama tersebut akan diisytiharkan pemenang tanpa bertanding / pr tak akan diadakan

PROSES PILIHAN RAYA

1. SEMAKAN DAFTAR PEMILIH SEDIA ADA
2. PENDAFTARAN PEMILIH BARU
3. SEMAKAN SEMULA DAFTAR PEMILIH
4. PEMBUBARAN PARLIMEN
5. PENETAPAN TARIKH PRU ( dalam tempoh 60/90 hari )
6. HARI PENAMAAN CALON
7. HARI PENGUNDIAN ( 8.00 am-5 pm )
8. PENGIRAAN UNDI – ( pada malam hari mengundi )
9. PENGUMUMAN KEPUTUSAN PR
10. PEMBENTUKAN KERAJAAN ( perlantikan PM / kabinet )
11. PERSIDANGAN PARLIMEN ( dalam tempoh 120 hari daripada tarikh pembubaran parlimen )