BAB 3
: TAMADUN AWAL ASIA TENGGARA
1. Maksud kerajaan Agraria
·
kerajaan yang menjalankan kegiatan
ekonomi berasaskan pertanian , penternakan dan pemungutan hasil hutan dan
sungai
·
terbentuk di kawasan pertanian yang
subur seperti di lembah sungai / kawasan pedalaman sepetti kawasan berbukit dan
di lereng tanah gunung berapi
·
contoh kerajaan seperti Dvaravati ,
Taruma, Sailendra, Angkor , Sukhotai, dan Funan
2. Ciri-ciri
kerajaan Agraria
·
terletak di kawasan yang subur iaitu di
lembah sungai
·
menanam padi sawah dan padi huma
·
menanam tanaman sampingan seperti
jagung, pisang,keledek dan sayur-sayuran
·
menghasilkan pelbagai jenis rempah
seperti cengkih dan lada hitam
·
mengumpulkan hasil hutan seperti kayu
gaharu,kapur barus, tanduk gading, damar, kayu cendana dan pelbagai jenis
buah-buahan
·
sarang burung dari gua diambil untuk
tujuan perdagangan
·
menangkap ikan di sawah, paya dan sungai
·
mendapatkan kulit kura-kura
·
menternak binatang seperti lembu,
kerbau, kerbau, kambing dan ayam
·
lebihan daripada hasil ternakan dan
tanaman akan dipasarkan atau dibekalkan untuk memenuhi keperluan masyarakat
bandar atau penduduk maritim
·
pembinaan sistem pengairan yang
bersumber dari Sungai Mekong dan Tasik Tonle Sap
·
raja terlibat dalam pembinaan pengairan
·
kerajaan bertanggungjawab dalam
pengurusan sistem pengairan
3. Kegiatan
ekonomi masyarakat agraria
·
menanam padi sawah dan padi huma
·
menanam tanaman sampingan seperti
jagung, pisang,keledek dan sayur-sayuran
·
menghasilkan pelbagai jenis rempah
seperti cengkih dan lada hitam
·
mengumpulkan hasil hutan seperti kayu
gaharu, kapur barus, tanduk gading, damar, kayu cendana dan pelbagai jenis
buah-buahan
·
sarang burung dari gua diambil untuk
tujuan perdagangan
·
menangkap ikan di sawah, paya dan sungai
·
mendapatkan kulit kura-kura
·
menternak binatang seperti lembu,
kerbau, kerbau, kambing dan ayam
·
lebihan daripada hasil ternakan dan
tanaman akan dipasarkan atau dibekalkan untuk memenuhi keperluan masyarakat
bandar atau penduduk maritim
4. Faktor-faktor perkembangan
kerajaan Agraria ( Angkor )
·
Pembinaan sistem pengairan yang baik yang
diperoleh dari Sungai Mekong dan Tasik Tonle Sap
·
Raja Indravarman 1 terlibat dalam
pembinaan sistem pengairan
·
Kerajaan bertanggungjawab secara
langsung dalam pengurusan sistem pengairan
·
Pembinaan baray yang mampu mengairi
tanah
·
Hasil padi dapat menampung keperluan
beras
·
Kedudukan berhampiran dengan Tasik Tonle
Sap
·
Tanah sekitar yang subur
·
Iklim panas lembap sepanjang tahun
·
Sumber ikan air tawar dari Tasik Tonle
Sap
·
Sumber ikan air tawar dan punca bekalan air minuman daripada Tasik
Tonle Sap
5. Kepentingan
Tasik Tonle Sap
·
Membekalkan sumber air minuman
·
Limpahan air Sungai Mekong pada musim
banjir mengalir ke dalam Tasik Tonle Sap dan tasik menjadi luas
·
Pada musim kemarau , kawasan sekitar
tasik menjadi subur hasil daripada mendapan lumpur
·
Membekal sumber protein seperti ikan
kepada penduduk sekitar tasik
·
Air dari Tasik Tonle Sap dialirkan ke
kawasan tanaman padi dengan menggunakan terusan
·
Sumber air dari tasik dapat menampung
keperluan penanaman padi bagi menyediakan beras yang mencukupi kepada penduduk
Angkor
6. Saling bergantung
/melengkapi antara kerajaan agraria dengan kerajaan
Maritim
·
Kerajaan agraria mempunyai penduduk yang
ramai dan membekalkan tenaga kerja kepada kerajaan maritim
·
Kerajaan agraria bergantung kepada
kerajaan maritim untuk mendapatkan barang mewah dari China dan India
·
Kerajaan agraria membekalkan beras dan
hasil hutan kepada kerajaan maritim
·
Beras
menjadi dagangan utama antara kerajaan maritim dengan agraria
·
Kerajaan maritm mendapatkan bahan mentah
seperti kayu untuk membuat kapal
daripada kerajaan agraria
·
Kerajaan maritm memperoleh gajah
daripada kerajaan agraria sebagai kenderaan raja
·
Kerajaan maritm bergantung kepada
kerajaan agraria untuk mendapatkan tukang kayu dan tukang batu yang mahir.
7. Cara-cara kedatangan
pengaruh Hindu dan Buddha dalam kerajaan awal
·
Dibawa oleh golongan ksyatria atau
tentera penakluk dari India yang membentuk tanah jajahan takhluk di Asia
Tenggara
·
Dibawa oleh golongan pedagang atau
vaisya
·
Dibawa oleh golongan Brahmin atau
pendeta
·
Melalui pengambilan aspek-aspek
kebudayaan India yang disesuaikan dengan budaya tempatan
8. Pengaruh Hindu dan Buddha
dalam sistem pemerintahan kerajaan awal
·
Sistem beraja dengan penggunaan gelaran
raja sebagai pemerintah
·
Raja berada dipuncak pemerintahan
·
Raja dibantu oleh kerabat diraja ,
pembesar , Brahmin
·
Raja berkuasa mutlak dalam pentadbiran,
hubungan luar, ketenteraan dan khazanah negara
·
Perintah raja menjadi undang-undang yang
wajib dilaksanakan
·
Sesiapa yang melanggar perintah raja
bermakna menderhaka dan tidak diampunkan
·
Raja dikehendaki adil terhadap golongan
yang diperintah
·
Raja merupakan bayangan tuhan dan lahir
konsep dewa-raja
·
Raja mempunyai kesaktian melalui mitos
dan lagenda untuk memperkuat kedudukan
·
Untuk mengukuhkan kedaulatan raja, diwujudkan
pelbagai adat istiadat
·
pertabalan raja yang dipimpin oleh golongan
Brahmin
·
Raja mendirikan kompleks kota yang
melambangkan konsep alam semesta iaitu
orde kosmos
9. Pengaruh Hindu dan Buddha
dalam kesenian
i. Maksud monumen
·
Binaan atau bangunan yang dibuat
daripada batu untuk memperingati
orang
ternama atau peristiwa penting
·
Monumen boleh berupa
candi/kuil/wat/stupa/arca/patung
ii. Kepentingan/fungsi/tujuan
candi kepada kerajaan awal di Asia
Tenggara
·
Monumen keagamaan bagi agama Hindu dan
Buddha
·
Sebagai rumah ibadat
·
Sebagai tempat menyimpan abu jenazah
raja dan keluarganya
·
Tempat menyimpan patung dewa utama
·
Lambang keagungan pemerintah berdasarkan
kehebatan seni binanya
·
Melambangkan orde kosmos contoh Angkor
Wat dan Candi Borobudur
iii. Contoh candi terkenal di
Asia Tenggara
·
Candi Dieng di Jawa Tengah , Indonesia
·
Candi Borobudur di Jawa Tengah ,
Indonesia
·
Candi Prambanan di Jawa Tengah ,
Indonesia
·
Candi Angkor Wat di Kemboja
·
Candi Chaiya dan Yarang di Thailand
·
Candi Lembah Bujang di Kedah
iv. Patung
agama
·
Patung Avalokitesvara merupakan patung
agama Buddha
·
Patung dewa Vishnu, Siva, Brahma, Durga
dan Lingga meruapakan patung agama Buddha
·
Patung Drawapala dan Nabdiswara menjaga
candi daripada dimasuki roh jaha
·
Melambangkan zaman penciptanya
·
Melambangkan salah satu pengaruh sama
ada Amaravati , Gupta, Palava, Pala atau Cola
·
Menunjukkan adunan dua tamadu iaitu
India dan Asia Tenggara
·
Gaya India bergantung pada masa patung
itu dibuat. Sekiranya dibuat antara abad ketiga hingga kelima Masihi ,
terdapatlah pengaruh Amaravati
·
Sekiranya dicipta abad kelima Masihi
hingga abad ketujuh Masihi mewakili pengaruh zaman Dinasti Gupta
vi. Angkor
Wat
·
Dibina untuk agama Hindu
·
Terletak enam km ke utara Siem Reap dan
melambangkan orde kosmos
·
Tinggi 213 meter dan keluasan kawasannya
208 hektar
·
Mempunyai tempat pemujaan pada bahagian
tengah sekitar 39 meter dengan teres bertingkat empat
·
Setiap sudut mempunyai menara
·
Bahagian luar terdapat tembok
·
Terdapat ukiran yang menggambarkan epik
Ramayana dan Mahabharata
vii. Candi
Borobudur
·
Mewakili agama Buddha
·
Terbahagi kepada tiga tingkat yang
melambangkan tiga tahap kehidupan iaitu sila , samadhi dan panna
·
Setiap tingkat mempunyai patung stupa
dan patung Buddha
·
Tingkat pertama terdapat ukiran cerita
kehidupan Gautama Buddha
·
Dibina selama 75 tahun
10. Kepentingan Bahasa Sanskrit
dalam kerajaan awal Asia Tenggara
·
Meningkatkan pencapaian dalam bidang
intelek masyarakat
·
mengandungi maklumat tentang agama,
pemerintahan, raja dan undang-undang
·
Batu bersurat Kutei menjelaskan tentang
keturunan raja
·
Batu bersurat Sungai Mas berkaitan
dengan ajaran Buddha
·
Inskripsi di Palembang berkaitan dengan
pemerintahan dan amaran raja kepada rakyat serta pembesar agar tidak menderhaka
kepada raja
·
Batu bersurat di Lembah Bujang
mengandungi arahan dan pemberitahuan kepada rakyat
·
Bahasa keagamaan
·
bahasa
yang digunakan dalam urusan pemerintahan
·
Mengalami penyesuaian dan berubah ke
adalam bahasa Melayu seperti dosa, duka, Derhaka, manusia, pahala, rupa ,
sengsara dan huruf
·
Berkembang menjadi bahasa ilmu
·
Bahasa
komunikasi
·
Memperkayakan bidang kesusasteraan seperti epik / puisi / prosa jawa penceritaan
lisan dan teater
11. Pengaruh Hindu dan Buddha
dalam kesusasteraan
·
Kesusasteraan India melalui epik
Ramayana , Mahabharata serta Puranas
menyumbang
kepada unsur mitos yang terdapat dalam kesusasteraan klasik di Asia Tenggara
·
Pengaruh kesusasteraan India dalam puisi
dan prosa Jawa seperti Nagarakertagama Sutasoma, Arjunwiwaha dan Kunjarkarma
·
Cerita-cerita dalam Epik Ramayana dan
Mahabharata melalui kesusasteraannya telah mempengaruhi penceritaan lisan dan
teater seperti wayang kulit
·
Epik Mahabharata melahirkan naskah
hikayat yang diadun dengan unsur tempatan seperti Hikayat Pendawa Lima, Hikayat
Pendawa jaya dan Hikayat Sang Samba.
·
Hikayat Ramayana melahirkan Hikayat Seri
Rama
Terimakasih cikgu Razak . Blog ni sangat membantu .
BalasPadam